Όλοι γνωρίζουμε το Καπετανάκειο ως σχολείο! Πόσοι γνωρίζουμε, όμως, ότι αρχικά προοριζόταν για Ορφανοτροφείο; Και ότι αντί να μπουν στο ολοκαίνουργιο κτίριο ορφανά, μπήκαν αρχικά Γερμανοί και στη συνέχεια Έλληνες στρατιώτες; Πόσοι γνωρίζουμε πως το εκκλησάκι στο προαύλιο του σχολείο λειτουργούσε για χρόνια ως... μαγειρείο; Και πως σχεδόν τίποτα από τα όσα προβλεπόταν στη διαθήκη του ευεργέτη Καπετανάκη δεν τηρήθηκε;

Η παραβίαση των όρων της διαθήκης του γιατρού από το Καμάρι Μαλεβυζίου ήταν κάτι που αναστάτωσε ψυχικά τους μαθητές του Εσπερινού Γυμνασίου Ηρακλείου. Τα συναισθήματα που τους δημιουργήθηκαν τους ώθησαν να φτιάξουν ένα ντοκιμαντέρ για το θέμα, σε παραγωγή της εικονικής εταιρείας που έστησαν με το όνομα "Ελένη"...

Το εσπερινό γυμνάσιο Ηρακλείου, εξάλλου, έχει παράδοση στη δημιουργία τέτοιων εταιρειών... Πέρυσι, είχαν φτιάξει μια συνεταιριστική εταιρεία παραγωγής γλυκών του κουταλιού. Το βασικό προϊόν που παράχθηκε ήταν γλυκό λεμόνι, αφού πρώτα οι μαθητές ανέλαβαν ρόλους και έπιασαν δουλειά, όπως ακριβώς θα γινόταν σε μια κανονική εταιρεία: Άλλοι στην παραγωγή, άλλοι στη διαλογή, άλλοι στην προώθηση, άλλοι στη διοίκηση...

Καθώς το εσπερινό γυμνάσιο είναι ένα σχολείο με εργαζόμενους, συχνά ενήλικες μαθητές, ο ρόλος του δεν είναι μόνο να μεταδώσει γνώση. Είναι επίσης να συνδέσει τους αποφοίτους τους με την αγορά εργασίας και να τους δώσει τα εφόδια που χρειάζονται, ώστε να μπορούν να βρουν ευκολότερα δουλειά. Σ' αυτό το πλαίσιο, τα τελευταία χρόνια υπάρχει στο σχολείο ομάδα ΣΕΝ (Σύνδεσμος Επιχειρηματικότητας Νέων) μέσω της οποίας δημιουργούνται οι εικονικές επιχειρήσεις.

Μάλιστα, η πρόοδος της ομάδας είναι τέτοια ώστε το εσπερινό γυμνάσιο Ηρακλείου συμμετείχε στις 17 Φεβρουαρίου στην εμπορική έκθεση του ΣΕΝ στη Θεσσαλονίκη, με δικό του περίπτερο και συγκεντρώνοντας μόνο θετικά σχόλια. Το εσπερινό ήταν το μοναδικό από όλη την Κρήτη που συμμετείχε στη συγκεκριμένη Έκθεση. Τους μαθητές συνόδευσαν οι υπεύθυνοι καθηγητές του ΣΕΝ Παρασκευή Παπαδάκη και Μαρία Φουκαράκη.

Στην έκθεση παρουσιάστηκε η εικονική επιχείρησή "Ελένη", δηλαδή η κινηματογραφική εταιρεία παραγωγής του ντοκιμαντέρ "Η Ιστορία του Καπετανάκειου". Στην έκθεση, όμως, παρουσιάστηκε επίσης και ένα ντέμο της επόμενης παραγωγής με θέμα την "Ελένη" του Ευριπίδη. Για την προετοιμασία της παρουσίασης εργάστηκαν όλοι οι μαθητές και οι καθηγητές της ομάδας του ΣΕΝ (Παπαδάκη, Φουκαράκη, Ακουμιανάκης) και της θεατρικής ομάδας, υποστηριζόμενοι από τον Διευθυντή Νικόλαο Σκαρπαθιωτάκη, τους Σχολικούς Συμβούλους Ελένη Πουλλά και Θεόδωρο Αντωνίου.

Πως επήλθε η ψυχική αναστάτωση

Πάμε, όμως, να δούμε πως ξεκίνησε όλο αυτό... Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας, οι καθηγητές έχουν τη δυνατότητα να διδάξουν για 12 ώρες, πέρα από τα όσα προβλέπει το σχολικό βιβλίο και αυτοτελή έργα προκειμένου να εξοικειωθούν οι μαθητές με το διάβασμα που είναι και το ζητούμενο. Η έξυπνη σκέψη των φιλόλογων του εσπερινού γυμνασίου ήταν να παρουσιαστεί στους μαθητές το βιβλίο του πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Σωμαράκη για την ιστορία της συνοικία της Αναλήψεως. Δηλαδή για την ιστορίας της "γειτονιάς" του Καπετανάκειου, στο διδακτήριο της οποίας στεγάζεται και το εσπερινό.

Το βιβλίο διαβάστηκε και ξαναδιαβάστηκε. Όπως επίσης και η διαθήκη του Καπετανάκη. Οι μαθητές έμαθαν την ιστορία του σχολείου τους, του παλιού Ηρακλείου, της συνοικίας της Αναλήψεως. Δε μπορούσαν να διανοηθούν πως ένας άνθρωπος λαμβάνει την απόφαση να δωρίσει όλη του την περιουσία, αλλά ακόμα πιο δύσκολο τους ήταν να διανοηθούν πως η γενναιοδωρία αυτή δεν ανταμείφτηκε, όπως θα άξιζε. Σχεδόν κανένας από τους όρους της διαθήκης δεν τηρήθηκε, γεγονός το οποίο κρίθηκε ως άδικο και προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στους μαθητές...

Η διαθήκη που δεν τηρήθηκε...

Το ιστορικό ντοκιμαντέρ των μαθητών έχει τίτλο «Η Ιστορία του Καπετανάκειου» και αναφέρεται στις περιπέτειες της ανέγερσης και λειτουργίας του κτιρίου στο οποίο στεγάζεται το Εσπερινό Γυμνάσιο μαζί με το 1ο Γυμνάσιο και το 1ο Λύκειο Ηρακλείου. Ονομάστηκε «Καπετανάκειο» από τον ιδρυτή του Αντώνιο Γεωργίου Καπετανάκη, ο οποίος γεννήθηκε στο Καμάρι Μαλεβιζίου το 1854. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε μετεκπαίδευση στο Παρίσι.

Μετά τις σπουδές του εγκαταστάθηκε στο Ηράκλειο και νυμφεύθηκε τη Βικτωρία Λυσιμάχου Καλοκαιρινού. Πέθανε σε ηλικία 57 ετών την 5η Μαρτίου 1909, χωρίς με τη σύζυγό του να έχουν αποκτήσει παιδιά. Μετά το θάνατό του αφήνει την περιουσία του στη χριστιανική κοινότητα Ηρακλείου για να ιδρύσει Πτωχοκομείο το οποίο θα φέρει το όνομά του, ή Ορφανοτροφείο, ή άλλο Φιλανθρωπικό Κατάστημα. Μέσα στον περίβολο όρισε να χτιστεί εκκλησούλα του Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού με υπόστεγο τάφο στον οποίο να φυλάσσονται σε δρύινα κιβώτια τα οστά του, της συζύγου και των γονέων του και να μνημονεύονται.

Η σύζυγός του Καπετανάκη, Βικτωρία Λυσιμάχου Καλοκαιρινού, η οποία είναι υπεύθυνη για την εκτέλεση της διαθήκης, βρίσκει το οικόπεδο του Καπετανάκειου και ξεκινά έναν μακρόχρονο αγώνα για την ανέγερση Ορφανοτροφείου, δαπανώντας μεγάλα ποσά. Τα χρήματα που απέμειναν δεν ήταν αρκετά για τη λειτουργία του Ορφανοτροφείου. Γι' αυτό ο Δήμαρχος Ηρακλείου Μηνάς Γεωργιάδης πήγε στην Αθήνα και διαπραγματεύτηκε με την Κυβέρνηση του Ιωάννη Μεταξά για την αποπεράτωση του οικοδομήματος. Τελικά το Δημόσιο ανέλαβε την αποπεράτωση του κτηρίου και του Ναού του Αγίου Ιωάννου και η Βικτωρία πεθαίνει ήσυχη το 1938.

Τελικά το Δημόσιο προχωρεί με προεδρικό διάταγμα στην αλλαγή χρήσης του κτιρίου από ορφανοτροφείο και σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Όμως, έτσι ολοκαίνουργιο όπως ήταν το Καπετανάκειο δεν το χάρηκαν ούτε ορφανά, ούτε μαθητές... Κατά το 1941-1944 (Γερμανική Κατοχή) το κτίριο μετατρέπεται από τους Γερμανούς σε φυλακή και Στρατόπεδο. Το εκκλησάκι χρησιμοποιείται ως μαγειρείο...

Οι Γερμανοί φεύγουν, όμως, πάλι το Καπετανάκειο δε λειτουργεί, έστω ως σχολείο. Την περίοδο από το 1944 ως το 1948 λειτουργεί ως Στρατόπεδο του ελληνικού στρατού. Στο ντοκιμαντέρ περιγράφονται και οι περιπέτειες του μικρού ναού του Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού ο οποίος συνεχίζει να λειτουργεί ως μαγειρείο!

Σχεδόν 15 χρόνια μετά την αποπεράτωση του κτιρίου, από το 1954 και μετά αρχίζει η λειτουργία του ως σχολείου. Το εκκλησάκι παύει να χρησιμοποιείται για αλλότριους σκοπούς. Όμως, τα οστά του δωρητή, της συζύγου και των γονέων του, ούτε μεταφέρθηκαν ποτέ εκεί, ούτε και μνημονεύονται...

Οι συντελεστές

Στην Εικονική Επιχείρηση "Ελένη" στελέχη είναι:

ΚΑΣΣΩΤΑΚΗ ΣΤΕΛΛΑ: Γενική Διευθύντρια
ΝΤΕΝΤΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ: Διευθυντής Μάρκετινγκ και Διευθυντής πληροφορικών συστημάτων
ΠΕΤΜΕΖΑΣ ΔΙΟΝΥΣΗΣ: Διευθυντής Οικονομικών
ΜΠΑΞΕΒΑΝΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ-ΜΑΚΡΑΚΗ ΑΡΓΥΡΩ: Διευθυντές Μηχανικοί σχεδιασμού προϊόντος
ΜΙΣΙΡΛΑΚΗΣ ΜΠΑΜΠΗΣ: Διευθυντής προσωπικού
ΚΑΡΥΔΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ: Διευθυντής παραγωγής και Διευθυντής πληροφορικών συστημάτων
ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ: Διευθυντής εκπαίδευσης
ΙΒΑΝΟΒΑ ΕΒΕΛΙΝΑ: Διευθύντρια ποιοτικού ελέγχου
ΚΙΟΥΤΣΟΥΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ: Διευθυντής ασφάλειας
ΚΑΤΣΙΡΝΤΑΚΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ: Διευθυντής δημοσίων σχέσεων
ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ: Διευθυντής προμηθειών

www.voltarakia.gr