Ομολογούμε πως δεν το ξέραμε! Νομίζαμε ότι κατσούνες μπορεί να φτιάξει κανείς από οποιοδήποτε δέντρο. Τι; Το ίδιο νομίζατε κι εσείς; Ε, λάθος κάναμε!

Οι κατσούνες, το σήμα κατατεθέν της Κρήτης (άλλες φορές με θετικό και άλλες με αρνητικό τρόπο) φτιάχνονται από ένα και μοναδικό δέντρο. Συνεπώς, θα μπορούσε να ονομάζεται... κατσουνόδεντρο, αλλά αυτό λέγεται αλλιώς: Το όνομά του είναι Αμπελιτσιά (επιστημονικά Zelkova abelicea) και πρόκειται για δέντρο ενδημικό της Κρήτης.

Όταν χαρακτηρίζουμε ένα ζώο ή φυτό ως ενδημικό, σημαίνει πως αυτό συναντάται μόνο στην Κρήτη και πουθενά αλλού στον κόσμο. Έτσι και η Αμπελιτσιά... Επιπλέον, αποτελεί ένα από τα μόλις συνολικά έξι είδη του γένους Zelkova που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο και θεωρούνται όλα απειλούμενα...

Πανεπιστήμιο της Ελβετίας, που ειδικεύεται στη μελέτη σπάνιων και αρχαίων ειδών δέντρων, όπως η αμπελιτσιά, χρηματοδοτεί ένα πρόγραμμα για τη διάσωσή της. Σ' αυτό το πλαίσιο γίνονται ενημερωτικές εκδηλώσεις σε όλη την Κρήτη και κυρίως στις περιοχές που υπάρχουν ακόμα αμπελιτσιές, με στόχο την ευαισθητοποίηση των κατοίκων.

Ενημερωτική εκδήλωση τη Δευτέρα στο Καβούσι Λασιθίου

Το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ) διοργανώνει ενημερωτική εκδήλωση "Αμπελιτσιά: το απειλούμενο, ενδημικό δένδρο της Κρήτης", που θα γίνει τηv Δευτέρα 15 Μαΐου 2017, ώρα 7:30 μ.μ στο Δημοτικό Σχολείο Καβουσίου.

Η εκδήλωση γίνεται σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καβουσίου στα πλαίσια του προγράμματος «Διατήρηση της Αμπελιτσιάς στην Κρήτη, 2017-2020». Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Πανεπιστήμιο Φρίμπουργκ της Ελβετίας, που ειδικεύεται στη μελέτη σπάνιων και αρχαίων ειδών δέντρων, όπως η αμπελιτσιά, και υλοποιείται με το συντονισμό του ΜΑΙΧ και σε συνεργασία με όλες τις Διευθύνσεις Δασών της Κρήτης, με τοπικές Δημοτικές αρχές, σχολεία και άλλους φορείς.

Όπως ενημερωνόμαστε από το ΜΑΙΧ: "Η Αμπελιτσιά (με το επιστημονικό όνομα (Zelkova abelicea), που είναι κυρίως γνωστή από την κατασκευή της παραδοσιακής "κατσούνας", είναι ένα είδος δένδρου που υπάρχει μόνο στην Κρήτη και πουθενά αλλού στον κόσμο. Θα μπορούσε να είναι το εμβληματικό δέντρο της Κρήτης καθώς απαντάται σε όλους τους ορεινούς όγκους του νησιού, σε μικρούς ή μεγάλους πληθυσμούς, και είναι από τους πιο παλιούς "κατοίκους" του νησιού: Απολιθώματα ηλικίας περίπου 8 εκατομμυρίων ετών από το πρόγονο (αρχέγονο) είδος της αμπελιτσιάς έχουν βρεθεί στην περιοχή της Μακρυλιάς, στην ανατολική Κρήτη.

Είναι ένα σπάνιο και μοναδικό κομμάτι της φυσικής μας κληρονομιάς που υποχρεούμαστε να το διατηρήσουμε για τις επόμενες γενιές. Λόγω αυτής της σπανιότητάς της, περιλαμβάνεται και προστατεύεται από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία (Οδηγία για Οικοτόπους 92/43), την εθνική νομοθεσία (Προεδρικό Διάταγμα 67/81) και από διεθνείς Συνθήκες όπως αυτή της Βέρνης. Επίσης, είναι ένα από τα περίπου 2.500 φυτικά είδη στον κόσμο που θεωρούνται Κινδυνεύοντα (Endangered) με εξαφάνιση με βάση τον Διεθνή Οργανισμό για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN, 2012).

Η εκδήλωση απευθύνεται σε όλους όσους ενδιαφέρονται να ενημερωθούν γι’ αυτό το σπάνιο δέντρο και στόχος της είναι να ευαισθητοποιήσει τους κατοίκους των περιοχών που συνορεύουν με τους φυσικούς πληθυσμούς της Αμπελιτσιάς για τη σημασία της διατήρησης και προστασίας της. Μετά το πέρας της ομιλίας θα ακολουθήσει συζήτηση".

Για περισσότερες πληροφορίες: ΜΑΙΧ, κ. Ηλέκτρα Ρεμούνδου 2821035000 εσ. 578.
Πολιτιστικός Σύλλογος Καβουσίου κ. Μαρία Χαλκιαδάκη τηλ. 6946725529.

www.voltarakia.gr